Veranderingen bij dementie
Waarschuwing: dit kan best heftig zijn om te lezen. Het is misschien fijner om dit samen met iemand te doen.
Het gaat op deze pagina over hoe je vader of moeder kan veranderen. Dat komt door de dementie.
Je vader of moeder is waarschijnlijk jonger dan 65 jaar. Dat betekent dat de dementie er iets anders uitziet dan bij oudere mensen.
Ik noem hier 10 veranderingen die veel voorkomen. Misschien herken jij er ook wel een paar bij jouw vader of moeder.
1. Ander gedrag
Je vader of moeder doet anders. Boos worden om niets of niets meer willen doen. Niet met jou en niet met iemand anders. Je vader of moeder snoept de hele dag of zegt gekke dingen tegen vreemde mensen. Het kan voorkomen dat andere mensen hierdoor raar kijken en reageren op je ouder. Door die reacties kun jij je misschien schamen of verdrietig voelen. Weet dat je vader of moeder er niets aan kan doen. En jij ook niet.
2. Geen emoties laten zien
Het lijkt alsof je vader of moeder geen emotie heeft. Je kunt niet zien wat je vader of moeder voelt. Niet blij, niet vrolijk, niet boos en niet verdrietig. Daardoor weet je vaak zelf niet zo goed hoe je moet reageren.
3. Anders praten
Je vader of moeder kan minder goed iets vertellen. Het lijkt alsof hij of zij de woorden niet meer weet. En je kunt er ook aan twijfelen of je vader of moeder jou wel goed begrijpt. Dat maakt het voor jou moeilijker om een gesprek te hebben.
Als praten met woorden niet lukt, kun je het ook met plaatjes of foto’s proberen.
4. Veranderen van stemming
Het ene moment is je vader of moeder vrolijk. Het volgende moment moet hij of zij heel erg huilen. Je kunt het niet voorspellen en dus ook niet voorkomen. Daar kun je behoorlijk van in de war raken. Onthoud dat het niet jouw schuld is. Jij kunt er niets aan doen dat de stemming zo omslaat. Je vader of moeder kan er ook niets aan doen. Het overkomt jullie allebei.
5. Nieuwe dingen niet onthouden
Heb je net verteld wat je op school hebt gedaan, vraagt je vader of moeder wéér hoe het op school was. Nieuwe informatie blijft in het hoofd van je vader of moeder niet goed hangen. Daarom moet je iedere keer weer opnieuw vragen beantwoorden. Daar word je soms weleens moe van.
6. Dingen zien of horen die er niet zijn
Als je vader of moeder dingen hoort en ziet die er niet zijn, kun je daar behoorlijk van schrikken. Jij ziet gordijnen, maar je ouder ziet daar echt spoken in. En spoken zijn heel eng. Dus is je vader of moeder oprecht bang, boos of in paniek. Lastig hoor, om daarmee om te gaan. Wat zeker weten niet helpt, is steeds zeggen dat er geen spoken zijn. Misschien kun je de spoken wegjagen?
7. Lichamelijke veranderingen
Vaak vallen of bijna vallen. Niet meer goed kunnen fietsen of voetballen. Trillen of juist stijver zijn in het bewegen. Lichamelijk kan je vader of moeder ook veranderen. De sterke papa is niet meer zo sterk. Ook kan het voorkomen dat je vader of moeder moeite krijgt met eten of slikken. Misschien moet je ouder gevoerd worden of is gemalen voeding nodig.
8. Onrustig en zenuwachtig gedrag
Tikken op de tafel, heen en weer lopen en plukken aan kleren. Je vader of moeder kan nog geen 5 minuten rustig zitten. Daar kun je zelf helemaal onrustig van worden. Het kan ook zijn dat je vader of moeder niet meer tegen spelende kinderen kan. Dat het al snel te druk is en dus te vermoeiend. Dat vraagt best veel van je omdat je je steeds moet aanpassen.
9. Iets niet meer kunnen
Een kopje thee zetten of eten koken. Ook douchen, aankleden, tandenpoetsen en veters strikken. Dat wat je vader of moeder altijd vanzelf kon, gaat niet meer vanzelf. Gelukkig is dit iets waar jij mee kunt helpen. Samen thee zetten of helpen met veters strikken, bijvoorbeeld.
10. Mijn ouder is niet meer zoals hij of zij was
Door het gedrag van je vader of moeder kun je je ouder niet meer herkennen. Het karakter kan veranderen. Een geduldige, lieve mama kan ineens het omgekeerde zijn. Hierdoor lijkt het alsof je een hele andere vader of moeder hebt. Dat komt door de dementie, daar kan niemand iets aan doen. Je kunt er wel verdrietig van worden.
Welke van deze veranderingen herken jij bij jouw vader of moeder?
Is deze uitleg duidelijk? Als je nog vragen hebt, stuur mij dan gerust een mailtje.
Ouders, verzorgers en leerkrachten kunnen deze switch gebruiken om de volwassenmodus aan te zetten. Hierdoor kun je aanvullende informatie lezen.